Veel ondernemers maken gebruik van zzp’ers. Met deze zzp’ers wordt vaak een overeenkomst van opdracht gesloten. Bij Hooglander krijgen we vaak de vraag waar die overeenkomst van opdracht dan precies aan moet voldoen. Gezien de huidige ontwikkelingen omtrent schijnzelfstandigheid, nemen de vragen over de overeenkomst van opdracht alleen maar toe. Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst namelijk volledig handhaven op schijnzelfstandigheid, wat betekent dat opdrachtgevers bij schijnzelfstandigheid naheffingen en eventueel een boete kan worden opgelegd. Daarom praten we je in dit artikel bij over de aandachtspunten van de overeenkomst van opdracht met zzp’ers, specifiek gelet op schijnzelfstandigheid.
Overeenkomst van opdracht voor zzp’ers
Hoewel je natuurlijk niet verplicht bent om een overeenkomst van opdracht te sluiten met zzp’ers, is het wel aan te raden. De overeenkomst van opdracht schept duidelijkheid over de afspraken die tussen beide partijen gemaakt zijn.
Zo is het ook voor jou als opdrachtgever van belang om de verplichtingen van de zzp’er vast te leggen. Wat deze verplichtingen exact zijn, is natuurlijk afhankelijk van de werkzaamheden die de zzp’er uitvoert en waar behoefte aan is. Heeft de zzp’er bijvoorbeeld toegang tot gevoelige gegevens? Dan wil je deze gegevens vast en zeker beschermen met een geheimhoudingsbeding. Werkt de zzp’er mee aan het ontwikkelen van een product? Dan wil je vast dat het intellectuele eigendom bij jou als opdrachtgever blijft. Daarnaast gelden er algemene bepalingen, die voor iedere opdrachtgever van belang (kunnen) zijn. Zo is het onder andere verstandig om vast te leggen wat het uurtarief van de zzp’er is en wie er aansprakelijk is wanneer de zzp’er tijdens zijn werkzaamheden schade veroorzaakt.
Schijnzelfstandigheid
Ook is het heel belangrijk om de overeenkomst van opdracht zo in te steken dat deze niet wijst op schijnzelfstandigheid. Er is sprake van schijnzelfstandigheid wanneer iemand behandeld wordt als een zzp’er, maar feitelijk aangemerkt kan worden als werknemer. We zien dat ondernemers hier steeds alerter op zijn, nu de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 gaat handhaven op schijnzelfstandigheid. Dit houdt in dat de Belastingdienst – indien sprake is van schijnzelfstandigheid – naheffingsaanslagen (en eventueel een boete) kan opleggen aan opdrachtgevers.
Opdrachtgevers denken vaak dat zij met een goede overeenkomst van opdracht geen risico meer lopen op schijnzelfstandigheid. Dat is echter niet het geval. Bij de beoordeling of sprake is van schijnzelfstandigheid wordt gekeken naar de werkelijke situatie. De beoordeling van de werkelijke situatie vindt plaats aan de hand van de gezichtspunten die zijn uitgewerkt in de Deliveroo-uitspraak uit 2023.[1] Zo wordt onder meer gekeken naar de aard en de duur van de werkzaamheden, de wijze waarop de werkzaamheden en werktijden worden bepaald en de wijze waarop de beloning bepaald wordt. De gezichtspunten vormen dus eigenlijk een overzicht van de feiten en omstandigheden die van belang kunnen zijn. Het ene gezichtspunt kan meer duiden op een overeenkomst van opdracht, terwijl het andere gezichtspunten meer kan duiden op een dienstverband. Daarom wordt door alle gezichtspunten in onderling verband te wegen uiteindelijk een oordeel gevormd.
Indien de werkelijke situatie duidt op schijnzelfstandigheid, dan maakt een goede overeenkomst van opdracht alsnog niet dat er geoordeeld wordt dat geen sprake is van een dienstverband. De werkelijke situatie gaat namelijk altijd voor een schijnsituatie die is gecreëerd in een overeenkomst van opdracht.
Tip
Hoewel de overeenkomst van opdracht het risico op schijnzelfstandigheid niet wegneemt, wordt de overeenkomst van opdracht in de eerste fase van de beoordeling wel meegewogen. Daarnaast biedt een goede overeenkomst van opdracht een duidelijk kader van de wijze waarop de zzp’er zijn werkzaamheden kan uitvoeren, zonder dat er sprake is van schijnzelfstandigheid. Het blijft daarom van belang om altijd een goede overeenkomst van opdracht te sluiten met jouw zzp’ers.
Voorheen beoordeelde de Belastingdienst modelovereenkomsten van opdracht, rekening houdend met schijnzelfstandigheid. De Belastingdienst is hier echter mee gestopt. Wij kunnen je helpen bij het opstellen van een overeenkomst van opdracht die aansluit bij de wijze waarop jij samenwerkt met zzp’ers. En wil je daarbij eens graag om tafel zitten om te na te gaan of jij met jouw zzp’ers een risico op schijnzelfstandigheid loopt? Ook dat is natuurlijk mogelijk.
Voor meer informatie of het inplannen van een afspraak, twijfel niet om rechtstreeks contact op te nemen met een van de advocaten van team Arbeid & Reorganisatie of via contact.
[1] HR 24 maart 2023, ECLI:NL:HR:2022:443.
