Voor veel ondernemers is het een groot probleem: het onbetaald blijven van facturen. Sommige klanten betalen laat, anderen helemaal niet. Wat te doen met deze laatste groep? Opnieuw een herinnering verzenden? Een juridische procedure starten? Of misschien beslag leggen op bezittingen van de klant?
Beslag leggen, oplossing voor onbetaalde facturen?
Het conservatoir beslag kan een goed middel zijn bij klanten met betalingsproblemen. In dit whitepaper beschrijf ik het conservatoir beslag. Ik leg uit in welke gevallen dit een effectief middel kan zijn om uw vordering betaald te krijgen en ik geef aan wat de valkuilen zijn. Tot slot treft u een eenvoudig stappenplan aan dat kan worden gebruikt bij het leggen van conservatoir beslag.
Oorzaken van wanbetaling
U heeft aan uw klant een factuur verzonden voor geleverde goederen of diensten, en wellicht heeft u zelfs een of meer herinneringen gestuurd, maar betaling blijft uit. Belangrijk is dan om te weten wat de oorzaak is. Heeft de klant klachten over de geleverde goederen of diensten? Of verkeert hij in financieel zwaar weer? Of is de klant eenvoudigweg laks met betaling van zijn factuur?
De oorzaak van de wanbetaling is van belang voor het vervolg van de incasso. Indien de klant in zwaar weer verkeert en mogelijk failliet raakt of geen bezittingen heeft, is de kans klein dat verdere incasso – met alle bijkomende kosten – enig effect zal hebben. Heeft de klant terechte klachten over de geleverde goederen of diensten, dan zal eerst moeten worden gekeken of dit kan en moet worden verholpen.
Heeft de klant echter geen (goede) reden om niet te betalen, dan kan beslag een effectief middel zijn voor de incasso.
Beslag of juridische procedure?
Indien een klant de factuur niet betaalt kan een juridische procedure worden gestart. Hierin wordt gevorderd dat de klant het openstaande bedrag alsnog moet betalen. Pas als de rechter deze vordering toewijst, kan de vordering daadwerkelijk worden verhaald op de klant.
Een juridische procedure kan echter veel tijd kosten. In de tussentijd kan het zijn dat het vermogen van de klant afneemt of zelfs verdwijnt, bijvoorbeeld door verkoop van bezittingen of verslechtering van de financiële positie van de klant. Aan het einde van de rit staat u dan alsnog met lege handen.
Om dit te voorkomen kunt u als schuldeiser conservatoir beslag leggen op het vermogen van de klant. Uw klant kan dan niet (meer) vrij beschikken over de bezittingen waarop beslag is gelegd. Op deze manier krijgt u als de schuldeiser zekerheid.
Het beslag wordt ook wel gezien als drukmiddel, dat er voor zorgt dat de klant alsnog de vordering betaalt of bereid is om een regeling te treffen. Het kan immers erg bezwarend zijn als uw klant niet meer kan beschikken over bijvoorbeeld het vermogen op zijn bankrekening of de (bedrijfs)auto(‘s). U deelt hiermee een eerste klap uit!
Conservatoir beslag gaat vooraf aan een gerechtelijke procedure en is bedoeld om de rechten van de schuldeiser te ” bewaren ”. Het heeft als doel het voorkomen dat een schuldenaar bepaalde goederen wegmaakt voordat een rechter uitspraak heeft kunnen doen over de zaak.
Praktische aspecten
Het leggen van beslag kan niet zomaar, hiervoor is toestemming nodig van de rechter. Hiervoor moet een verzoekschrift worden ingediend bij de voorzieningenrechter. In dit verzoekschrift wordt – kort gezegd – uitgelegd wat de vordering van u als schuldeiser is en waarom u belang heeft bij het leggen van beslag.
De toestemming van de voorzieningenrechter, het zogenoemde beslagverlof, kan snel worden verkregen. Meestal beslist de voorzieningenrechter binnen enkele dagen (soms zelfs dezelfde dag!). Nadat de voorzieningenrechter het verlof heeft verleend, wordt een deurwaarder ingezet om het beslag te leggen. Ook dit is een kwestie van dagen (en soms uren).
Beslag kan worden gelegd op alle vermogensbestanddelen van de klant. Zo kan bijvoorbeeld beslag worden gelegd op inventaris, onroerende zaken en onder banken (op de bankrekening van de klant).
Als er bijvoorbeeld beslag wordt gelegd op de inventaris, dan kan de klant de inventaris gewoon blijven gebruiken. Hij mag de inventaris alleen niet meer verkopen of bezwaren. Als het nodig is, kan ook worden gevraagd de zaken waarop beslag wordt gelegd, in bewaring te nemen. De betreffende zaken worden dan tijdelijk bij een derde opgeslagen.
Nadat de rechter toestemming heeft gegeven om beslag te leggen en de deurwaarder heeft het beslag gelegd, moet een procedure worden gestart. De voorzieningenrechter geeft hiervoor een termijn van (meestal) 14 dagen. In deze procedure zal geoordeeld worden over de vordering.
Als de rechter de vordering uiteindelijk toewijst, kunt u als de schuldeiser de vordering verhalen.
Risico’s en valkuilen bij beslaglegging
Het leggen van beslag is niet zonder risico’s. De vier grootste valkuilen van het beslag zijn de volgende:
Vier valkuilen:
1. Geen vermogen
2. Andere zekerheden
3. Faillissement
4. Onterecht beslag
1. Beslag treft geen doel
Allereerst is belangrijk dat wordt onderzocht of de klant bezittingen heeft waarop beslag kan worden gelegd. Soms is dit lastig. Zo kan het zijn dat beslag wordt gelegd op de bankrekening van de klant, maar dat het saldo laag is of zelfs negatief. Soms zijn de bankrekeningen niet bekend of is niet zeker of bepaalde vermogensbestanddelen wel tot het bezit van uw klant behoren. Ook kan het zijn dat er hypotheken zijn gevestigd op onroerend goed.
In dergelijk gevallen worden kosten gemaakt, terwijl achteraf blijkt dat er geen vermogen is. Om die reden moet altijd eerst vooraf onderzoek gedaan worden naar de beslagmogelijkheden, eventueel met behulp van een recherchebureau.
2. Pand en/of hypotheken en andere beslagen
Het effect van beslag kan ook worden beperkt doordat ook andere schuldeisers zekerheden hebben verkregen. Zo kan het zijn dat bijvoorbeeld de bank een pand- en/of hypotheekrecht heeft op de bezittingen van de klant. De beslaglegger zal dan veelal aan moeten sluiten in de rij. Indien ook andere schuldeisers beslag leggen, ook al zijn deze later, dient u met deze partijen te delen.
3. Klant gaat failliet
Het faillissement van de klant laat alle beslagen vervallen. U heeft als beslaglegger geen voorrangspositie in het faillissement. Het is daarom meestal niet zinvol om beslag te leggen, indien het faillissement van de klant te verwachten is.
4. Onterecht beslag
Als achteraf komt vast te staan dat u geen vordering op de klant heeft, dan is het beslag ten onrechte gelegd. Daarmee heeft u als beslaglegger onrechtmatig gehandeld en bent u aansprakelijk voor de schade die de klant als gevolg van het gelegde beslag heeft geleden.
Opheffen beslag
De klant kan zwaar worden getroffen door het beslag. Kan hij niet meer beschikken over zijn bankrekening? Is zijn bedrijfsauto of andere bedrijfsmiddelen in beslag genomen? Ook kan het zijn dat hij het niet eens is met uw vordering. Welke middelen heeft hij dan tot zijn beschikking om het beslag ongedaan te krijgen?
In een procedure – veelal kort geding – kan de klant verzoeken om opheffing van het beslag. De rechter zal opheffing van het beslag toewijzen in een van de volgende vier gevallen:
- indien er door de beslaglegger een procedurele fout is gemaakt; of
- de klant kan aannemelijk maken dat uw vordering ondeugdelijk is; of
- de klant maakt aannemelijk dat het beslag onnodig is; of
- de klant stelt alternatieve zekerheid, bijvoorbeeld een bankgarantie.
Beslagleggen is relatief eenvoudig, maar het is wel van belang om de juiste weg te volgen om onterecht beslag te voorkomen. Het is immers de bedoeling om uw klant alsnog te laten betalen!
De kosten van beslaglegging
Het leggen van beslag brengt extra kosten met zich mee. Het gaat hierbij om de volgende kosten:
- advocaatkosten
- deurwaarderskosten
- griffierecht
Griffierechten zijn de kosten voor de behandeling van de zaak door de rechter. Voor het leggen van beslag bedragen deze (in 2022) € 667 als de schuldeiser een rechtspersoon is en € 309 als de schuldeiser een natuurlijk persoon is.
De kosten van de deurwaarder zijn afhankelijk van de zaken waarop beslag wordt gelegd. Zo zijn deze kosten (2022) voor een beslag op onroerend goed
€ 18927,00 en beslag op een auto € 137,78. Daarnaast dienst u rekening te houden met betekening van de dagvaarding en eventuele (over)betekeningen. Wij adviseren u hierin.
De kosten van de advocaat zijn afhankelijk van de zaak. Uiteraard zijn de kosten hoger naar gelang de complexiteit van de zaak. Hierover zijn vaak vooraf heldere afspraken te maken.
Moet u als schuldeiser deze kosten dan dragen? Ja, de schuldeiser zal deze kosten in beginsel moeten betalen, maar de klant zal de deurwaarderskosten, het griffierecht en een (klein) gedeelte van de advocatenkosten moeten vergoeden. Ook hier loopt u een risico: indien de vordering onterecht blijkt te zijn of de klant een “kale kip” is, blijven deze kosten voor uw rekening.
Stappenplan
Het beslag kan een effectief middel zijn om zekerheid te verkrijgen. En het kan dienen als drukmiddel om (weer) met uw klant in gesprek te raken over de onbetaalde vordering.
Bij het incasseren van een vordering gebruiken wij dit eenvoudige stappenplan:
- Analyse van de onbetaalde vordering:
- Wat is de grondslag van de vordering?
- Waarom weigert de klant te betalen?
- Analyse van de klant:
- Afhankelijk van de aard van de weigering, wat is de beste strategie?
- Hoe is de kredietwaardigheid van de klant?
- Wat zijn mogelijke beslagobjecten?
- Strategie bepalen en kosten-/batenanalyse maken;
- Uitvoeren:
- Het beslagrekest opstellen en indienen bij de rechtbank;
- Na verkrijgen van het beslagverlof de deurwaarder inschakelen;
- De juridische procedure starten;
- Eventueel onderhandelingen met klant;
- En tot slot, zodra de rechter de vordering heeft toegewezen, de vordering verhalen op de klant.
Voor meer informatie twijfel niet om contact met ons op te nemen. Bel naar 088 0034 300 of mail naar info@hooglander-advocaten.nl.
